{"id":1403,"date":"2019-03-22T13:27:48","date_gmt":"2019-03-22T13:27:48","guid":{"rendered":"https:\/\/kentenstituleri.org\/?p=1403"},"modified":"2019-03-22T13:49:43","modified_gmt":"2019-03-22T13:49:43","slug":"foster-ekoloji-bu-sistemin-icinde-kurtarilamaz","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/kentenstituleri.org\/2019\/03\/22\/foster-ekoloji-bu-sistemin-icinde-kurtarilamaz\/","title":{"rendered":"Foster: Ekoloji bu sistemin i\u00e7inde kurtar\u0131lamaz*"},"content":{"rendered":"\n

\u0130spanya merkezli yay\u0131n yapan En Lucha<\/a> dergisinden Aleix Bombilla, \u201cMarx\u2019\u0131n Ekolojisi\u201d ve \u201cEkolojik Devrim\u201d kitaplar\u0131n\u0131n yazar\u0131 John Bellamy Foster ile \u201cMarksizm ve Ekoloji\u201d \u00fczerine bir s\u00f6yle\u015fi ger\u00e7ekle\u015ftirdi:<\/em><\/p>\n\n\n\n

En Lucha:<\/strong> Marx\u2019\u0131n Ekolojisi kitab\u0131n\u0131zda Marksizm\u2019in ekolojik harekete sunaca\u011f\u0131 \u00e7ok \u015fey oldu\u011funu iddia ediyorsunuz. Marksistler ve ekolojistler aras\u0131nda ne t\u00fcrden birle\u015fik i\u015fler tesis edilebilir?<\/p>\n\n\n\n

John Bellamy Foster:<\/strong> Marksistler ve ekolojistlerin tamamen farkl\u0131 gruplar olmad\u0131klar\u0131n\u0131 kabul etmenin \u00f6nemli oldu\u011funu d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcyorum. Tabii ki anti-ekolojik olan K\u0131z\u0131llar ve anti-Marksist olan Ye\u015filler oldu\u011fu bir ger\u00e7ek. Ancak bu ikisinin \u00f6rt\u00fc\u015fmeleri ve giderek artan bi\u00e7imde birbirlerine yakla\u015fmalar\u0131 ola\u011fand\u0131\u015f\u0131 de\u011fil. Bir\u00e7ok sosyalist \u00e7evrecidir ve bir\u00e7ok \u00e7evreci de sosyalisttir. Asl\u0131nda Marksizm ve ekolojinin hem klasik olarak hem de bug\u00fcn ayn\u0131 sonuca g\u00f6t\u00fcrd\u00fc\u011f\u00fc kan\u0131s\u0131 mevcut. Marx\u2019a g\u00f6re hedef, insanl\u0131k ve do\u011fa aras\u0131ndaki metabolik ili\u015fkinin ortak \u00fcreticiler taraf\u0131ndan akla uygun bi\u00e7imde d\u00fczenlendi\u011fi bir toplumun in\u015fas\u0131yd\u0131. Bahsetti\u011finiz kitab\u0131m\u0131n orijinal ba\u015fl\u0131\u011f\u0131n\u0131n Marx ve Ekoloji olmas\u0131 gerekiyordu, fakat kitab\u0131n ismini Marx\u2019\u0131n ekolojik anlay\u0131\u015f\u0131n\u0131n derinli\u011fi nedeniyle Marx\u2019\u0131n Ekolojisi olarak de\u011fi\u015ftirdim. <\/p>\n\n\n\n

Ele\u015ftirel bir \u00e7evrebilimi antikapitalist ve sonu\u00e7ta da sosyalist bir y\u00f6nelim gerektirirken, ele\u015ftirel bir Marksist yakla\u015f\u0131m\u0131n, \u00f6zellikle de bizim zamanlar\u0131m\u0131zda, ekolojik bir d\u00fcnya g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fc gerektirdi\u011fini ileri s\u00fcrmek istedim. Marksistlerin ve ekolojistlerin payla\u015fabilece\u011fi ortak emek bak\u0131m\u0131ndan, sosyal adalet ve \u00e7evresel s\u00fcrd\u00fcr\u00fclebilirlikten bahsetmek istedim: insanl\u0131\u011f\u0131 kurtarmak ve d\u00fcnyay\u0131 kurtarmak. Biri olmadan di\u011ferinin ba\u015far\u0131l\u0131 olmas\u0131n\u0131 bekleyemezsiniz ve mevcut sistemde ikisi de m\u00fcmk\u00fcn de\u011fildir. Bug\u00fcn ekolojik ili\u015fkiye dair d\u00fcnyadaki en g\u00fc\u00e7l\u00fc bireysel ses muhtemelen Evo Morales\u2019inkidir, Bolivya\u2019n\u0131n sosyalist (ve yerli) devlet ba\u015fkan\u0131n\u0131nki. \u0130klim de\u011fi\u015fikli\u011fine dair ba\u015far\u0131s\u0131z Kopenhag Zirvesi\u2019nin ard\u0131ndan Fidel Castro tamamen gelece\u011fin toplumunu belirleme m\u00fccadelesi i\u00e7inde oldu\u011fumuz fikrine al\u0131\u015ft\u0131\u011f\u0131m\u0131z\u0131, ancak \u015fimdi hayatta kalma m\u00fccadelesini verdi\u011fimizi bildi\u011fimizi s\u00f6yledi. Tarihsel materyalistlerin insanl\u0131\u011f\u0131n ekolojik ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131n tan\u0131mlanmas\u0131nda k\u00fcresel liderli\u011fi ald\u0131\u011f\u0131 bir noktaya eri\u015ftik. <\/p>\n\n\n\n

En Lucha:<\/strong> \u0130klim de\u011fi\u015fikli\u011fine kar\u015f\u0131 m\u00fccadele ilk bak\u0131\u015fta bir \u00e7e\u015fit soyut d\u00fc\u015f\u00fcnce olarak g\u00f6r\u00fcn\u00fcyor. \u0130klim de\u011fi\u015fikli\u011fine kar\u015f\u0131 ger\u00e7ekten etkili kampanyalar\u0131 nas\u0131l \u00f6rg\u00fctleriz? Bunu kim desteklemeli?<\/p>\n\n\n\n

JBF: <\/strong>\u0130klim de\u011fi\u015fikli\u011fi ve daha b\u00fcy\u00fck olan bir b\u00fct\u00fcn olarak gezegensel ekolojik kriz uygarl\u0131\u011fa y\u00f6nelik ve asl\u0131nda insanl\u0131\u011f\u0131n \u015fu ana dek y\u00fczle\u015fti\u011fi en b\u00fcy\u00fck esasl\u0131 tehdittir. Gidi\u015fat\u0131 de\u011fi\u015ftirmezsek, bug\u00fcnk\u00fc canl\u0131 t\u00fcrlerinin \u00e7o\u011fu i\u00e7in ya\u015fanabilir bir gezegen olan d\u00fcnyan\u0131n \u00f6l\u00fcm\u00fcyle y\u00fcz y\u00fczeyiz. Ancak sizin de dedi\u011finiz gibi bu soyut g\u00f6r\u00fcn\u00fcyor. \u0130nsanlar bunu hissedemezler, \u00e7\u00fcnk\u00fc g\u00fcnl\u00fck veya mevsimsel temeldeki k\u0131sa vadeli hava ko\u015fullar\u0131nda devaml\u0131 olarak yans\u0131mas\u0131n\u0131 g\u00f6stermez. Dahas\u0131 kademeli ve d\u00fczenli i\u00e7imde b\u00fcy\u00fcyen bir problem de\u011fil, aksine her t\u00fcrl\u00fc ta\u015fma noktas\u0131yla h\u0131z kazanacak, d\u00f6n\u00fc\u015f\u00fc olmayan de\u011fi\u015fiklikler yaratacak. Bu nedenle zaman\u0131m\u0131z a\u015f\u0131r\u0131 k\u0131sa ve ne oldu\u011funa ili\u015fkin belli derecede bir e\u011fitim gerektiriyor. Bilim insanlar\u0131 t\u00fcm detaylarda de\u011filse de tehdide dair \u015fu anda neredeyse hemfikir, ancak halkla do\u011frudan ba\u011flant\u0131lar\u0131 yok. K\u00fcresel \u0131s\u0131nmay\u0131 reddeden ger\u00e7ekten s\u00f6z\u00fcn\u00fc ge\u00e7irir \u00e7ok az say\u0131da ki\u015fi var ve onlars\u0131n bilimsel iddialar\u0131 da kendileri gibi tekrar tekrar \u00e7\u00fcr\u00fct\u00fclmekte, ancak sorunun \u00f6n\u00fcne ge\u00e7mek i\u00e7in yap\u0131lan her eylemi anl\u0131k \u00e7\u0131karlar\u0131na y\u00f6nelik bir tehdit olarak g\u00f6ren kapitalist s\u0131n\u0131f\u0131n g\u00fcc\u00fcnden dolay\u0131 ret\u00e7i bak\u0131\u015f \u015firket medyas\u0131nda s\u00fcrekli daha g\u00fc\u00e7l\u00fc hale getiriliyor. B\u00f6ylece s\u0131radan insanlar ne d\u00fc\u015f\u00fcneceklerine dair teredd\u00fctte b\u0131rak\u0131l\u0131yor. Bunun yan\u0131 s\u0131ra insanlar daha acil g\u00f6r\u00fcnen di\u011fer maddi sorunlar\u0131n darbesini al\u0131yor: ekonomik durgunluk, mevcut ola\u011fan\u00fcst\u00fc \u00e7\u00f6k\u00fc\u015f ve neoliberal politikalar\u0131n y\u0131k\u0131c\u0131 etkileri. \u00c7al\u0131\u015fanlar ekonomik ya\u015fam standartlar\u0131n\u0131n d\u00fc\u015ft\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc g\u00f6r\u00fcyor ve i\u015fleri i\u00e7in endi\u015feleniyor; y\u00fckselen rakamlar i\u015fsizli\u011fe ve yoksullu\u011fa dair. Bu nedenle iklim de\u011fi\u015fikli\u011fi gibi g\u00f6r\u00fcn\u00fc\u015fte \u015f\u00fcpheli olan bir \u015feye odaklanmalar\u0131 zor. <\/p>\n\n\n\n

E\u011fer bu alanda a\u015fa\u011f\u0131dan gelecek kitlesel bir isyan bekliyorsak bunun ilk olarak kapitalist d\u00fcnyan\u0131n merkezinde de\u011fil \u00e7evrede \u00e7\u0131kaca\u011f\u0131na inan\u0131yorum. Arnold Joseph Tonybee tarih \u00fczerine \u00e7al\u0131\u015fmalar\u0131nda i\u00e7 ve d\u0131\u015f proletaryadan bahsederdi. Genel olarak kapitalizme kar\u015f\u0131 ayaklanmalarla birlikte iklim de\u011fi\u015fikli\u011fine kar\u015f\u0131 ayaklanmalarda, hi\u00e7 ku\u015fku yok ki \u00f6nc\u00fcl\u00fck rol\u00fcn\u00fc alacak olan kapitalist d\u00fcnya ekonomisinin \u00e7evresindeki d\u0131\u015f proletarya olacak. Son yaz\u0131lar\u0131mda \u201c\u00e7evresel\/ekolojik proletarya\u201d olarak adland\u0131rd\u0131\u011f\u0131m \u015feyin olas\u0131l\u0131\u011f\u0131na vurgu yapt\u0131m \u2013 sadece end\u00fcstriyel ko\u015fullara de\u011fil, kapsaml\u0131 bi\u00e7imde \u00e7evresel ko\u015fullara direnmenin tan\u0131mlanan m\u00fccadele oldu\u011fu. D\u00fcnyada en \u00e7ok s\u00f6m\u00fcr\u00fclen, kaybedecek hi\u00e7bir \u015feyi olmayan bu kimseler a\u011f\u0131rl\u0131kl\u0131 olarak \u00fc\u00e7\u00fcnc\u00fc d\u00fcnya b\u00f6lgelerinde bulunuyor. Bu nedenle buralar \u00e7evresel proletaryan\u0131n da esas olarak bulundu\u011fu yer. Bu \u00f6zellikle deniz seviyesinin y\u00fckselece\u011fi Hindistan ve Banglade\u015f\u2019teki Ganges-Brahmaputra Deltas\u0131\u2019ndaki, Hint Okyanusu\u2019nun ve \u00c7in Denizi\u2019nin deniz seviyesinin alt\u0131ndaki kesimlerindeki \u2013Hindistan\u2019da Kerala, Tayland, Vietnam, Endonezya- etkilerle g\u00fcn gibi ortada; \u00c7in\u2019deki deniz seviyesinin alt\u0131ndaki Pearl Nehri deltas\u0131 gibi, en h\u0131zl\u0131 geli\u015fen ve s\u0131n\u0131f \u00e7eli\u015fkilerinin en keskin oldu\u011fu alanlara tekab\u00fcl eden baz\u0131 alanlarda. Bu nedenle \u00e7evre ve s\u0131n\u0131f m\u00fccadelesinin merkez \u00fcsleri \u00f6rt\u00fc\u015febilir. Toplumsal m\u00fccadelenin maddi temellerinin de\u011fi\u015fti\u011fine, artan sorunlar\u0131n daha kapsay\u0131c\u0131 oldu\u011funa \u2013Bolivya\u2019da sosyalist ve yerli k\u00f6kenli bir g\u00fcc\u00fc iktidara getiren su, hidrokarbon ve koka sava\u015flar\u0131ndaki gibi- dair her t\u00fcrl\u00fc belirti mevcut. <\/p>\n\n\n\n

Sistemin merkezinde de (i\u00e7 proletarya) \u00e7evrecilerce devam ettirilen bir\u00e7ok m\u00fccadele, \u00f6zellikle de gen\u00e7lik temelli iklim adaleti hareketi mevcut. Ancak \u015fu anda a\u015fa\u011f\u0131dan, i\u015f\u00e7ilerden gelen bir ayaklanman\u0131n belirtisi yok ve \u00f6zellikle giderek k\u00f6t\u00fcle\u015fen ekonomik ko\u015fullar ortam\u0131nda ABD\u2019de i\u015f\u00e7i hareketi tamamen uyu\u015fuk g\u00f6r\u00fcnse bile, halk temelli, emek-\u00e7evre m\u00fccadelesinin de\u011fi\u015fim i\u00e7in yeni \u015fartlar\u0131 olu\u015fturaca\u011f\u0131na dair umut var. \u00c7evre proletaryas\u0131 gibi bir \u015feyin er ya da ge\u00e7 merkezde de ortaya \u00e7\u0131kaca\u011f\u0131 umuluyor. E\u011fer birisi Engels\u2019in \u201c\u0130ngiltere\u2019de Emek\u00e7i S\u0131n\u0131f\u0131n Durumu\u201d gibi klasik \u00e7al\u0131\u015fmalar\u0131 okursa, prod\u00fcktivist g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fc maskeleyen dar bir bak\u0131\u015fla, klasik d\u00f6nemde \u0130ngiltere\u2019de i\u015f\u00e7i s\u0131n\u0131f\u0131n\u0131n olu\u015fumunda \u00e7evre m\u00fccadelelerinin \u00e7ok \u00f6nemli oldu\u011funu hisseder. <\/p>\n\n\n\n

Ger\u00e7ek \u015fu ki, durum sistemin ekonomik ve \u00e7evresel ba\u015far\u0131s\u0131zl\u0131klar\u0131yla temsil edilen \u00e7ifte \u00e7eli\u015fki haline geldi\u011finde bu sorunu etkili bi\u00e7imde bir araya getirebilecek olanlar sadece sosyalistlerdir. \u0130ki sorunun da birbirinden ayr\u0131lmaz oldu\u011funu, kapitalist \u00fcretim tarz\u0131nda ortak temelli oldu\u011funu fark eden teori ve prati\u011fi tamamen somutla\u015ft\u0131ran sadece tarihsel materyalistlerdir. Ger\u00e7ekten de, gelecekteki sosyalist ve ekolojik tasavvurlarda giderek artan bi\u00e7imde bir birle\u015fme g\u00f6rd\u00fc\u011f\u00fcm\u00fcz\u00fc d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcyorum, bir bak\u0131ma bu daha \u00f6nce hi\u00e7 g\u00f6rmedi\u011fimiz kadar \u00e7ok devrimci bir y\u00f6nelime \u00f6nc\u00fcl\u00fck edecek. Fakat k\u00f6r\u00fc k\u00f6r\u00fcne iyimser olmamal\u0131y\u0131z. Bu durum \u00f6rg\u00fct\u00fc de gerektiriyor. Ve eko-fa\u015fizmin b\u00fcy\u00fcmesi ve \u201c\u00e7at\u0131\u015fan s\u0131n\u0131flar\u0131n ortak \u00e7\u00f6k\u00fc\u015f\u00fc\u201d diye s\u00f6ylenebilen iktidardakilerin oyalama taktikleri gibi b\u00fcy\u00fck tehlikeler mevcut.<\/p>\n\n\n\n

\u201c\u00c7evre sorunu, s\u0131n\u0131f sorunudur\u201d<\/strong><\/p>\n\n\n\n

En Lucha:<\/strong> \u0130\u015f\u00e7i s\u0131n\u0131f\u0131na zarar vermeden \u00e7evresel adaleti nas\u0131l geli\u015ftirebiliriz? <\/p>\n\n\n\n

JBF: <\/strong>Birisi de \u015funu sorabilir: \u0130\u015f\u00e7i s\u0131n\u0131f\u0131na zarar vermeden \u00e7evresel adaleti nas\u0131l geli\u015ftiremeyiz? \u0130klim adaletine dair ilk \u00e7al\u0131\u015fmalardan biri, daha \u00f6nce belirtti\u011fim gibi Engels\u2019in i\u015f\u00e7i s\u0131n\u0131f\u0131n\u0131n zehirli ya\u015fam ko\u015fullar\u0131na ve sa\u011fl\u0131k a\u00e7\u0131s\u0131ndan sonu\u00e7lar\u0131na maruz b\u0131rak\u0131ld\u0131\u011f\u0131na, bunun s\u0131n\u0131fsal ayr\u0131m\u0131 ve kent yap\u0131s\u0131n\u0131 nas\u0131l etkiledi\u011fine odaklanan \u201c\u0130ngiltere\u2019de Emek\u00e7i S\u0131n\u0131f\u0131n Durumu\u201d eseridir. B\u00f6ylesi endi\u015feler ba\u015flang\u0131\u00e7ta i\u015f\u00e7i s\u0131n\u0131f\u0131 m\u00fccadelesinin par\u00e7as\u0131yd\u0131. \u00c7evresel adalet ayn\u0131 zamanda fabrikalar\u0131n i\u00e7inde sa\u011fl\u0131k ve g\u00fcvenli\u011fi kapsar. Bu sadece i\u015fe y\u00f6nelik sendikal hareketin b\u00fcy\u00fcmesi ve bunun g\u00fcn\u00fcm\u00fcz kapitalist sisteminde di\u011fer i\u015f\u00e7i s\u0131n\u0131f\u0131 sorunlar\u0131ndan, insanlar\u0131n \u00f6zelde emek hareketi, genelde s\u0131n\u0131f m\u00fccadelesinin \u00e7evresel adaletten ayr\u0131lm\u0131\u015f bi\u00e7imde \u00e7ok s\u0131n\u0131rl\u0131 bir dizi soruna yo\u011funla\u015ft\u0131\u011f\u0131 \u015feklinde d\u00fc\u015f\u00fcnmelerine olanak veren yasal\/politik d\u00fczenleme ile ayr\u0131\u015ft\u0131r\u0131lmas\u0131d\u0131r. <\/p>\n\n\n\n

Tabii ki ABD\u2019deki \u00e7evresel adaletsizlik, en b\u00fcy\u00fck etkisi bu bireyler \u00fczerinde oldu\u011fundan ve bu topluluklar \u00e7evresel \u0131rk\u00e7\u0131l\u0131\u011f\u0131n hedefi oldu\u011fundan beri anla\u015f\u0131l\u0131r bi\u00e7imde s\u0131n\u0131ftan ziyade etnik k\u00f6kenle, \u0131rkla ili\u015fkili g\u00f6r\u00fcl\u00fcyor. \u00c7ok iyi bilindi\u011fi gibi zehirli at\u0131klar genel olarak \u201crenkli\u201d topluluklar\u0131n oldu\u011fu yerlere d\u00f6k\u00fcl\u00fcyor. Birileri bu nedenle durumun s\u0131n\u0131f sorunu de\u011fil \u0131rk sorunu oldu\u011fu yanl\u0131\u015f fikrine kap\u0131l\u0131yor. S\u0131k s\u0131k i\u015f\u00e7i s\u0131n\u0131f\u0131n\u0131n beyazlardan olu\u015ftu\u011fu ima ediliyor ve bu nedenle sorun birincil olarak Amerikan yerlilerini, siyahlar\u0131, Latinleri, Asyal\u0131lar\u0131 etkiliyorsa s\u0131n\u0131fsal sorun olmad\u0131\u011f\u0131 yanl\u0131\u015f kavray\u0131\u015f\u0131 ortaya \u00e7\u0131k\u0131yor. Ancak ABD i\u015f\u00e7i s\u0131n\u0131f\u0131 ezici bir \u00e7o\u011funlukla \u201caz\u0131nl\u0131k \u0131rklar\u0131\u201d denilenlerden olu\u015fuyor. Genellikle varsay\u0131ld\u0131\u011f\u0131 gibi i\u015f\u00e7i s\u0131n\u0131f\u0131n\u0131n beyaz bir i\u015f\u00e7i s\u0131n\u0131f\u0131 oldu\u011fu fikri yok. \u00c7evresel adalet bu nedenle bir \u0131rk ve s\u0131n\u0131f (asl\u0131nda toplumsal cinsiyet) sorunudur. Bu, g\u00fcn\u00fcm\u00fcz emek hareketinin s\u0131n\u0131rl\u0131 \u201cpazarl\u0131k\u201d durumu ve \u00e7o\u011fu kez durumun devaml\u0131l\u0131\u011f\u0131na yard\u0131m eden \u0131rksal b\u00f6l\u00fcnmelerle, sorunun \u00fcstesinden gelebilmek i\u00e7in \u00e7ok iyi donanmad\u0131\u011f\u0131, ancak sosyalist i\u015f\u00e7i s\u0131n\u0131f\u0131n\u0131n \u00e7ok daha kolay becerebilece\u011fi meselesini ortaya at\u0131yor. <\/p>\n\n\n\n

En Lucha: <\/strong>Kirleten end\u00fcstrilere y\u00f6nelik vergiler \u00e7\u00f6z\u00fcm m\u00fc?<\/p>\n\n\n\n

JBF:<\/strong> Kesin bir \u00e7\u00f6z\u00fcm\u00fc kastediyorsan\u0131z cevap hay\u0131r. Tek ger\u00e7ek \u00e7\u00f6z\u00fcm kapitalizmin k\u00f6k\u00fcn\u00fcn kaz\u0131nmas\u0131 ve yerine ortak \u00fcreticiler taraf\u0131ndan idare edilen e\u015fitlik\u00e7i, s\u00fcrd\u00fcr\u00fclebilir bir toplumun yerle\u015ftirilmesidir. Ancak iklim de\u011fi\u015fikli\u011fini de i\u00e7eren \u00e7evresel problemin h\u0131zland\u0131\u011f\u0131, problemin insanl\u0131\u011f\u0131n ve d\u00fcnyadaki canl\u0131 t\u00fcrlerinin \u00e7o\u011funun hayatta kalmas\u0131 oldu\u011fu ger\u00e7e\u011fiyle y\u00fczle\u015fmeliyiz. \u00c7ok k\u0131sa s\u00fcrede ger\u00e7ekle\u015fecek geri d\u00f6n\u00fclemez \u00e7evresel \u00e7\u00f6k\u00fc\u015ften kurtulmak istiyorsak eyleme ge\u00e7mek ya da k\u00f6kl\u00fc bir de\u011fi\u015fimi ger\u00e7ekle\u015ftirmek zaman\u0131d\u0131r. Bu en az\u0131ndan bilimin bug\u00fcn bize s\u00f6yledi\u011fidir. Bu ko\u015fullar alt\u0131nda hem k\u0131sa vadeli radikal tepkilere hem de uzun vadeli ekolojik devrime ihtiyac\u0131m\u0131z var. Birinci ihtiya\u00e7, ikincisinin ko\u015fullar\u0131n\u0131 geli\u015ftirmeye yard\u0131m eder. Acil olarak benim de ikna oldu\u011fum gibi k\u0131sa vadeli tepki James Hansen\u2019in \u00f6nerdi\u011fi t\u00fcrden bir karbon vergisidir: baca a\u011f\u0131zlar\u0131na, maden kuyular\u0131na, giri\u015flere giderek artan bi\u00e7imde uygulanacak, y\u00fczde 100\u2019\u00fc ayl\u0131k olarak halka d\u00f6necek vergi. Hansen\u2019in dedi\u011fi gibi bu projenin amac\u0131 karbon vergilerinin \u00fcretim noktas\u0131nda olabildi\u011fince \u00e7abuk uyguland\u0131\u011f\u0131ndan ve halk\u0131n \u00e7o\u011funun karbon vergisi gelirinden faydaland\u0131\u011f\u0131ndan emin olmak. Ne sermaye ne de sermaye taraf\u0131ndan kontrol edilen h\u00fck\u00fcmetlerin elleri do\u011frudan halka aktar\u0131lacak gelirler \u00fczerinde olmayacak. Sahip oldu\u011fumuz t\u00fcrden bir toplumda bunu uygulamak tabii ki zor. Ancak bunun hem d\u00fcnyay\u0131 korumaktaki hem de genellikle toplumun en alt\u0131ndakilere d\u00fczenli yeniden da\u011f\u0131t\u0131m geliri sa\u011flamaktaki etkisi bir kez anla\u015f\u0131l\u0131rsa proje g\u00fc\u00e7l\u00fc bir halk deste\u011fi kazanacakt\u0131r. <\/p>\n\n\n\n

Ger\u00e7ek olan \u015fu ki, kapitalist bir toplumda ya\u015fad\u0131\u011f\u0131m\u0131z s\u00fcrece bir kirleticiyi kontrol etmenin en \u00f6nemli anlamlar\u0131ndan biri onun de\u011ferini artt\u0131rmakt\u0131r. Ayn\u0131 zamanda kontrol\u00fcn daha do\u011frudan politik bi\u00e7imleri tabii ki kullan\u0131lmal\u0131d\u0131r. \u00d6rne\u011fin ayr\u0131\u015ft\u0131rma teknolojisi bulunmad\u0131\u011f\u0131 s\u00fcrece k\u00f6m\u00fcr santrallerinin tamamen yasaklanmas\u0131na ve mevcut olan k\u00f6m\u00fcr santrallerinin \u00e7abucak y\u00fcr\u00fcrl\u00fckten kald\u0131r\u0131lmas\u0131na ihtiyac\u0131m\u0131z var. Bununla birlikte bunu gerekti\u011fi derecede ba\u015farmak ne \u00fcretti\u011fimizi, t\u00fcketti\u011fimizi ve toplumumuzun nas\u0131l \u00f6rg\u00fctlendi\u011fini etkileyecek bir genel ekolojik devrim gerektirir. <\/p>\n\n\n\n

\"\"<\/a><\/figure>\n\n\n\n

\u201cD\u00f6n\u00fc\u015f\u00fcme, sistem i\u00e7inden katk\u0131 yap\u0131labilir\u201d<\/strong><\/p>\n\n\n\n

En Lucha:<\/strong> Ekolojik krize sistem i\u00e7inde toptan bir \u00e7\u00f6z\u00fcm m\u00fcmk\u00fcn m\u00fc? (yenilenebilir enerji, toplu ta\u015f\u0131man\u0131n artt\u0131r\u0131lmas\u0131, b\u00fcy\u00fck altyap\u0131 \u00e7al\u0131\u015fmalar\u0131n\u0131n durdurulmas\u0131, vs.)<\/p>\n\n\n\n

JBF:<\/strong> Tekrar ediyorum, sistem i\u00e7inde toptan bir \u00e7\u00f6z\u00fcm yoktur. Ancak toptan \u00e7\u00f6z\u00fcmlere kendi mant\u0131\u011f\u0131na ayk\u0131r\u0131 bi\u00e7imde di\u011ferine, halk kontrol\u00fcndeki sisteme d\u00f6n\u00fc\u015f\u00fcmde pay sahibi olan sistem i\u00e7inden katk\u0131da bulunabiliriz. Yeni toplum, eskisinin d\u00f6lyata\u011f\u0131ndan ortaya \u00e7\u0131kacakt\u0131r. Fred Magdoff ve ben, Monthly Review\u2019in Mart 2010 say\u0131s\u0131nda yay\u0131nlanacak olan \u201cKapitalizme Dair Her \u00c7evrecinin Bilmesi Gereken \u015eey\u201d ba\u015fl\u0131kl\u0131 makalemizde kapitalizm sorununu tart\u0131\u015ft\u0131k. Tabii ki ayr\u0131nt\u0131land\u0131r\u0131lmas\u0131 gereken temel nokta kapitalist rejimin kendini geni\u015fleten h\u00fccrelerden biri oldu\u011fudur. Kapitalizmin \u00f6z varl\u0131\u011f\u0131 s\u00fcrekli ekonomik b\u00fcy\u00fcmeye gerek duyar; daha a\u00e7\u0131k bir s\u00f6ylemle, sermaye birikimine. B\u00f6ylesine bir sistem, \u00fcretimi ve ekonomik geli\u015fimi te\u015fvik noktas\u0131nda \u015f\u00fcphesiz ki etkili olabilir. Ancak bu, son derece s\u00f6m\u00fcr\u00fcc\u00fcd\u00fcr ve sonunda kendi varl\u0131\u011f\u0131n\u0131n \u00e7evresel ko\u015fullar\u0131n\u0131 yok etmeye s\u00fcr\u00fcklenir. Tek ger\u00e7ek toplumsal ve ekolojik \u00e7\u00f6z\u00fcm, sermaye birikimi ya da ekonomik b\u00fcy\u00fcme yerine s\u00fcrd\u00fcr\u00fclebilir insani kalk\u0131nmaya odaklanm\u0131\u015f bir toplumdur. Kapitalizmi ekolojik y\u00f6nden modernize etme konusunda y\u00fczle\u015fti\u011fin \u00f6l\u00e7\u00fctler ne olursa olsun, sistem \u00fcretimin temel par\u00e7alar\u0131n\u0131n sabit b\u00fcy\u00fcmesine gerek duymaktad\u0131r. E\u011fer \u00f6zel ula\u015f\u0131m yerine toplu ula\u015f\u0131m\u0131 koyarsak, yenilenebilir enerji kaynaklar\u0131n\u0131 g\u00fcndeme getirirsek ve di\u011fer kolektif yap\u0131ta\u015flar\u0131n\u0131 benimsersek, i\u015fte bu yard\u0131mc\u0131 olabilir. Ancak bunlar, sistemin birikim hedefiyle s\u0131n\u0131rl\u0131 olma e\u011filimindedir. \u00d6rne\u011fin yenilenebilir kaynaklara g\u00fcvenme \u00f6nemlidir. Ancak bu, s\u00f6z konusu kaynaklar\u0131 yenilenebilecekleri d\u00fczeyde kullanan bir sistem gerektirir. Sermaye, t\u00fcm bu s\u0131n\u0131rlar\u0131n \u00f6tesine ge\u00e7er.<\/p>\n\n\n\n

Bu, daha toplumsal, toptan ve kamusal \u00e7\u00f6z\u00fcmlerden vazge\u00e7memiz anlam\u0131na gelmez. Ancak s\u00fcrekli olarak bu do\u011frultuda gitmemizin sistemin mant\u0131\u011f\u0131na kar\u015f\u0131 ilerlememiz anlam\u0131na geldi\u011finin fark\u0131na varmam\u0131z gerekiyor, dolay\u0131s\u0131yla bu radikal \u00f6rg\u00fct\u00fc gerektirir. Bahsetti\u011fimiz \u015fey, k\u0131smen kapitalizmin i\u00e7inde ba\u015fka bir \u00e7e\u015fit toplumun altyap\u0131s\u0131n\u0131 kurmay\u0131 denemektir. Sistemin sermaye birikimi d\u00fcrt\u00fcs\u00fcne esasen \u00e7arpmad\u0131k\u00e7a a\u015fa\u011f\u0131dan gelen s\u00fcrekli bask\u0131yla baz\u0131 \u015feylere eri\u015filebilir. Ancak sermaye birikiminin kendisi tehdit edilirse sermaye direnir ve k\u00fc\u00e7\u00fck zaferler muhtemelen tersine d\u00f6ner. Tek cevap, sermayenin kabul etmeye haz\u0131r oldu\u011fu \u015feyi geri \u00e7ekmektir; yani insani ve kolektif ihtiya\u00e7lar\u0131 \u201cserbest pazar\u201d denilen \u015feyin d\u0131\u015f\u0131nda ilerletmek. Bu durumda, ger\u00e7ek bir fark yaratmak ad\u0131na bunu yeterince ileriye g\u00f6t\u00fcrmek i\u00e7in, ekolojik ve toplumsal devrim ve ba\u015fka t\u00fcr bir topluma d\u00f6n\u00fc\u015fmekten bahsediyorsunuz.<\/p>\n\n\n\n

En Lucha:<\/strong> Baz\u0131 toplumsal hareketler kapitalizmden kopuk bir ya\u015fam\u0131n m\u00fcmk\u00fcn oldu\u011funa inan\u0131yorlar. Siz bunun m\u00fcmk\u00fcn oldu\u011funa m\u0131 yoksa bunun sadece muhalifli\u011fin atomizasyonuna yol g\u00f6sterdi\u011fine mi inan\u0131yorsunuz?<\/p>\n\n\n\n

JBF:<\/strong> Monthly Review\u2019de uzun y\u0131llar boyunca d\u00fczenli k\u00f6\u015fe yaz\u0131lar\u0131 yazan Amerikal\u0131 sosyalist Scott Nearing, \u00f6z yeterlilik ve topra\u011fa d\u00f6n\u00fc\u015f hareketlerinin lideriydi. \u015e\u00fcphesiz sistemin ana mant\u0131\u011f\u0131ndan ve etkilerinden (sistemin d\u0131\u015f\u0131nda ya\u015faman\u0131n bir t\u00fcr\u00fc) kendini soyutlaman\u0131n bu \u015fekli pasif direni\u015fin ( ki hala bir direni\u015f formudur) bir formunu olu\u015fturur. Adeta tarih boyunca bask\u0131c\u0131 sistemlerle y\u00fczle\u015fen insanl\u0131k yurduna d\u00f6nd\u00fc ve kendi topra\u011f\u0131n\u0131 ekti. Bu, iyile\u015ftirmenin, yeniden toplanman\u0131n vb. bir \u00e7e\u015fidi olabilir. Bu genel kabul g\u00f6rm\u00fc\u015f istikamette ilerleyenlerin bir\u00e7o\u011fu organik \u00e7ift\u00e7ilik ve toplum destekli tar\u0131m\u0131 da kapsayan alternatif ziraat formlar\u0131na \u00f6nc\u00fcl\u00fck etti. Sistemin say\u0131s\u0131z yar\u0131\u011f\u0131n\u0131n i\u00e7erisinde bazen yeni bir toplumun geli\u015fmesi i\u00e7in \u00e7ok m\u00fchim alternatifler \u00fcreten b\u00f6ylesine hareketlerin g\u00fcc\u00fcn\u00fc hafife almamam\u0131z gerekmektedir. Ancak, yeni bir toplum yaratmak ad\u0131na verilen m\u00fccadele beraberinde, \u00fcretimin mevcut ili\u015fkilerine kar\u015f\u0131 direkt bir isyan olarak tan\u0131mlanabilecek aktif bir direni\u015f ve politik bir organizasyon gerektirir. Bundan dolay\u0131, geri \u00e7ekilme s\u00fcresince kazan\u0131lan yeni kuvvetler aktif bir direni\u015fin bir par\u00e7as\u0131 olmak zorundad\u0131r. Globalle\u015fmi\u015f kapitalist bir sistemde tam anlam\u0131yla geri \u00e7ekilme b\u00fcy\u00fck \u00f6l\u00e7\u00fcde bir yan\u0131lsamad\u0131r. Nearing\u2019in durmadan devam eden aktif bir direni\u015f g\u00f6stererek \u00f6z yeterlilikle b\u00fct\u00fcnle\u015fmesi ilgin\u00e7tir. O, bunu her iki u\u00e7tan da \u00e7al\u0131\u015ft\u0131rd\u0131. Bug\u00fcn direni\u015flerinde aktif olan insanlara ihtiyac\u0131m\u0131z vard\u0131r. E\u011fer onlar, bu hengameden kendilerini \u00f6zg\u00fcr b\u0131rakman\u0131n \u00e7e\u015fitli yollar\u0131yla bunu birle\u015ftirebilirse, i\u015fte bu \u00e7ok daha iyi!<\/p>\n\n\n\n

\u201cB\u00fcy\u00fcmenin olmad\u0131\u011f\u0131 kapitalizm oksimorondur\u201d<\/strong><\/p>\n\n\n\n

En Lucha:<\/strong> Degrowth (s\u00fcrd\u00fcr\u00fclebilir kalk\u0131nma ve b\u00fcy\u00fcme bozuklu\u011fu) hareketi kapitalizme kar\u015f\u0131 alternatif aray\u0131\u015f\u0131nda bireysel ve kolektif inisiyatifleri \u015fiddetle savunmaktad\u0131r. Bunun hakk\u0131nda sizin d\u00fc\u015f\u00fcnceniz nedir? Kapitalist sistemin i\u00e7inde global olarak nas\u0131l k\u00fc\u00e7\u00fclebiliriz?<\/p>\n\n\n\n

JBF:<\/strong> Kapitalizmde global olarak k\u00fc\u00e7\u00fclmek mi? Bunu ger\u00e7ekle\u015ftiremeyiz. Kapitalizm tamamen sermaye birikimiyle alakal\u0131d\u0131r. Gitgide artan global \u00f6l\u00e7ekteki bir \u201cya\u015fa ya da \u00f6l\u201d sistemidir. Ekonomik b\u00fcy\u00fcme, \u00f6zellikle k\u00e2r art\u0131\u015f\u0131 ger\u00e7ekle\u015fmedi\u011fi zaman sistem \u015fimdi oldu\u011fu gibi krize s\u00fcr\u00fcklenir. Bunun sonucu olarak b\u00fcy\u00fck \u00e7apl\u0131 i\u015fsizlikler meydana gelir. \u00d6zellikle Nisan 2008\u2019de Paris\u2019te a\u00e7\u0131k se\u00e7ik beyan edildi\u011fi gibi, \u201cdegrowth hareketi\u201dne dair s\u00f6ylenecek bir\u00e7ok iyi \u015fey vard\u0131r. Ama bu, t\u00fcketimi azaltmak i\u00e7in \u00f6zg\u00fcr iradeci bir yakla\u015f\u0131m\u0131 temel al\u0131r ve 19. y\u00fczy\u0131lda John Stuart Mill\u2019in \u00f6ng\u00f6rd\u00fc\u011f\u00fc ve bir \u015fekilde mevcut sistemin \u015fartlar\u0131yla e\u015fde\u011fer \u00f6zellik g\u00f6steren i\u015flevsiz bir devlete sahip olabilece\u011finiz (yani ekonomik b\u00fcy\u00fcmenin olmad\u0131\u011f\u0131) gibi ger\u00e7ekd\u0131\u015f\u0131 bir varsay\u0131m \u00fczerine kuruludur. Bu, kapitalizmin do\u011fas\u0131na g\u00f6re basit\u00e7e bir yanl\u0131\u015f anla\u015f\u0131lmadan ibarettir. Joseph Schumpeter\u2019in yazd\u0131\u011f\u0131 \u00fczere, b\u00fcy\u00fcmenin olmad\u0131\u011f\u0131 kapitalizm oksimorondur (contradictio in adjecto). Yaln\u0131zca yeterli olana \u2013daha fazlas\u0131na de\u011fil- odaklanm\u0131\u015f yeni bir ekonomik yap\u0131ya ihtiya\u00e7 duydu\u011fumuz tart\u0131\u015fmas\u0131z bir ger\u00e7ektir. D\u00fcnya d\u00fczeyinde ekonomik \u00f6l\u00e7ekte toplam bir azalma, \u00f6zellikle zengin \u00fclkelerde, insanl\u0131\u011f\u0131n ger\u00e7ek ko\u015fullar\u0131n\u0131 m\u00fclk\u00e7\u00fc-bireycilikten, m\u00fclks\u00fcz h\u00fcmanist-kolektivizme ta\u015f\u0131yarak geli\u015ftirmek suretiyle s\u00fcrd\u00fcr\u00fclebilir ki\u015fisel geli\u015fimin ilerlemesine e\u015flik edebilirdi. Ancak bunu \u00e7aresizlik yerine m\u00fcmk\u00fcn k\u0131lmak i\u00e7in sosyalist bir ekonomiye gerek duyulacakt\u0131r. <\/p>\n\n\n\n

En Lucha:<\/strong> E\u011fer kapitalizme alternatif, demokratik olarak planlanm\u0131\u015f bir ekonomiyse, \u00e7evresel konular\u0131 kapsamas\u0131 i\u00e7in nas\u0131l bir \u015fekilde y\u00fcr\u00fct\u00fclmesi gerekir?<\/p>\n\n\n\n

JBF:<\/strong> San\u0131yorum ki bu noktada, Marx\u2019\u0131n Kapital\u2019de yazd\u0131\u011f\u0131 \u201cgelece\u011fin restoranlar\u0131 i\u00e7in yemek tarifleri\u201d uyar\u0131s\u0131n\u0131 an\u0131msamam\u0131z gerekir. Sosyalist bir toplum i\u00e7in ortak \u00e7evre konular\u0131n\u0131 da kapsayan bir taslak \u00e7\u0131karmaya \u00e7al\u0131\u015fmak yanl\u0131\u015f olurdu. Ancak, Monthly Review\u2019in Ekim 2005 say\u0131s\u0131nda \u201cMarx\u2019\u0131n kom\u00fcnist kavramsal yakla\u015f\u0131mlar\u0131ndan biri de s\u00fcrd\u00fcr\u00fclebilir insani kalk\u0131nmad\u0131r\u201d diyen Paul Burkett\u2019nin \u201cS\u00fcrd\u00fcr\u00fclebilir \u0130nsani Kalk\u0131nmaya Marx\u2019\u0131n Bak\u0131\u015f\u0131\u201d yaz\u0131s\u0131nda dahice g\u00f6zler \u00f6n\u00fcne serdi\u011fini ve Marx\u2019\u0131n kendi \u00e7evrelerindeki de\u011fi\u015fimi d\u00fczenleyen \u00f6zg\u00fcr ortak \u00fcreticiler hakk\u0131ndaki g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcn ne oldu\u011funu anlayabilmemizin yaln\u0131zca o ko\u015fullarda ger\u00e7eklik arz etti\u011fini d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcyorum. Hugo Chavez, kendi tabiriyle \u201csosyalizmin temel \u00fc\u00e7geni\u201d diye tan\u0131mlad\u0131\u011f\u0131 bak\u0131mdan 21. y\u00fczy\u0131lda sosyalizm i\u00e7in m\u00fccadeleyi tan\u0131mlad\u0131. Marx\u2019tan t\u00fcretilen bu g\u00f6r\u00fc\u015fe g\u00f6re sosyalizm, (1) toplumsal m\u00fclkiyet; (2) i\u015f\u00e7iler taraf\u0131ndan organize edilen toplumsal \u00fcretim; (3) kom\u00fcnal ihtiya\u00e7lar\u0131n tatmininden olu\u015fur. Direkt olarak Marx\u2019tan t\u00fcreyen benim g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcme g\u00f6reyse; \u201cekolojinin temek \u00fc\u00e7geni\u201dnden bahsedilebilir. Bu da; (1) do\u011fan\u0131n toplumsal m\u00fclkiyeti yerine toplumsal kullan\u0131m\u0131; (2) insan ve do\u011fa aras\u0131ndaki de\u011fi\u015fimin ortak \u00fcreticileri taraf\u0131ndan mant\u0131ksal d\u00fczenlemesi; (3) yaln\u0131zca \u015fimdiki de\u011fil gelecek nesillerin de kom\u00fcnal ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131n tatmini olarak tan\u0131mlanabilir. B\u00fct\u00fcn bunlar, \u201cEkolojik Devrim\u201d isimli kitab\u0131m\u0131n son b\u00f6l\u00fcmlerinde de varolmas\u0131n\u0131n yan\u0131 s\u0131ra, \u00f6ns\u00f6z b\u00f6l\u00fcm\u00fcn\u00fcn sonunda da detayl\u0131 olarak anlat\u0131lmaktad\u0131r. <\/p>\n\n\n\n

En Lucha:<\/strong> Son olarak, neden son kitab\u0131n\u0131z \u201cEkolojik Devrim\u201di okumal\u0131y\u0131z?<\/p>\n\n\n\n

JBF:<\/strong> Ekolojik Devrim\u2019in \u00f6ns\u00f6z\u00fcn\u00fcn a\u00e7\u0131l\u0131\u015f c\u00fcmleleri \u015funu vurgulamaktad\u0131r: \u201cBu kitapta benim \u00f6nceli\u011fim, bizim, d\u00fcnyayla insan ili\u015fkilerinde bir d\u00f6n\u00fcm noktas\u0131na eri\u015fti\u011fimizdir: bu ili\u015fkinin gelece\u011fine dair b\u00fct\u00fcn umut, \u015fimdi ya devrimci oldu\u011fu ya da bunun ger\u00e7ek olmad\u0131\u011f\u0131d\u0131r. <\/p>\n\n\n\n

Ekolojik Devrim\u2019i okumak i\u00e7in bir neden de, g\u00fcn gibi ortadad\u0131r ki; gelece\u011fe do\u011fru gidi\u015fat\u0131m\u0131zda insanl\u0131\u011f\u0131 kar\u015f\u0131layacak en b\u00fcy\u00fck soru olan bu soruya yakla\u015f\u0131m\u0131m\u0131z\u0131n ba\u015flang\u0131c\u0131d\u0131r.<\/p>\n\n\n\n

John Bellamy Foster: <\/strong>Monthly Review dergisi edit\u00f6r\u00fc, Oregon \u00dcniversitesi Sosyoloji Profes\u00f6r\u00fc, \u00e7evre sosyologu, Marksist teoriysen, yazar.<\/em><\/p>\n\n\n\n

*Bu makale,<\/strong> https:\/\/goo.gl\/su2J4N<\/a> adresinde yay\u0131mlanm\u0131\u015f ve <\/strong>https:\/\/goo.gl\/fprHHY<\/a>h<\/a> taraf\u0131ndan \u00e7evrilmi\u015ftir.<\/strong><\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

\u0130spanya merkezli yay\u0131n yapan En Lucha dergisinden Aleix Bombilla, \u201cMarx\u2019\u0131n Ekolojisi\u201d ve \u201cEkolojik Devrim\u201d kitaplar\u0131n\u0131n yazar\u0131 John Bellamy Foster ile \u201cMarksizm ve Ekoloji\u201d \u00fczerine bir s\u00f6yle\u015fi ger\u00e7ekle\u015ftirdi: En Lucha: Marx\u2019\u0131n Ekolojisi kitab\u0131n\u0131zda Marksizm\u2019in ekolojik harekete sunaca\u011f\u0131 \u00e7ok \u015fey oldu\u011funu iddia ediyorsunuz. Marksistler ve ekolojistler aras\u0131nda ne t\u00fcrden birle\u015fik i\u015fler tesis edilebilir? John Bellamy Foster: Marksistler ve ekolojistlerin tamamen […]<\/p>\n","protected":false},"author":1,"featured_media":1407,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"footnotes":""},"categories":[1],"tags":[],"yoast_head":"\nFoster: Ekoloji bu sistemin i\u00e7inde kurtar\u0131lamaz* - Kent Enstit\u00fcleri<\/title>\n<meta name=\"robots\" content=\"index, follow, max-snippet:-1, max-image-preview:large, max-video-preview:-1\" \/>\n<link rel=\"canonical\" href=\"https:\/\/kentenstituleri.org\/2019\/03\/22\/foster-ekoloji-bu-sistemin-icinde-kurtarilamaz\/\" \/>\n<meta property=\"og:locale\" content=\"tr_TR\" \/>\n<meta property=\"og:type\" content=\"article\" \/>\n<meta property=\"og:title\" content=\"Foster: Ekoloji bu sistemin i\u00e7inde kurtar\u0131lamaz* - Kent Enstit\u00fcleri\" \/>\n<meta property=\"og:description\" content=\"\u0130spanya merkezli yay\u0131n yapan En Lucha dergisinden Aleix Bombilla, \u201cMarx\u2019\u0131n Ekolojisi\u201d ve \u201cEkolojik Devrim\u201d kitaplar\u0131n\u0131n yazar\u0131 John Bellamy Foster ile \u201cMarksizm ve Ekoloji\u201d \u00fczerine bir s\u00f6yle\u015fi ger\u00e7ekle\u015ftirdi: En Lucha: Marx\u2019\u0131n Ekolojisi kitab\u0131n\u0131zda Marksizm\u2019in ekolojik harekete sunaca\u011f\u0131 \u00e7ok \u015fey oldu\u011funu iddia ediyorsunuz. Marksistler ve ekolojistler aras\u0131nda ne t\u00fcrden birle\u015fik i\u015fler tesis edilebilir? John Bellamy Foster: Marksistler ve ekolojistlerin tamamen […]\" \/>\n<meta property=\"og:url\" content=\"https:\/\/kentenstituleri.org\/2019\/03\/22\/foster-ekoloji-bu-sistemin-icinde-kurtarilamaz\/\" \/>\n<meta property=\"og:site_name\" content=\"Kent Enstit\u00fcleri\" \/>\n<meta property=\"article:publisher\" content=\"https:\/\/www.facebook.com\/kentenstituleri\/\" \/>\n<meta property=\"article:published_time\" content=\"2019-03-22T13:27:48+00:00\" \/>\n<meta property=\"article:modified_time\" content=\"2019-03-22T13:49:43+00:00\" \/>\n<meta property=\"og:image\" content=\"https:\/\/kentenstituleri.org\/wp-content\/uploads\/2019\/03\/marx-ekoloji-foto-1-1.jpg\" \/>\n\t<meta property=\"og:image:width\" content=\"610\" \/>\n\t<meta property=\"og:image:height\" content=\"380\" \/>\n\t<meta property=\"og:image:type\" content=\"image\/jpeg\" \/>\n<meta name=\"author\" content=\"Kent Enstit\u00fcleri\" \/>\n<meta name=\"twitter:card\" content=\"summary_large_image\" \/>\n<meta name=\"twitter:creator\" content=\"@kentenstituleri\" \/>\n<meta name=\"twitter:site\" content=\"@kentenstituleri\" \/>\n<meta name=\"twitter:label1\" content=\"Yazan:\" \/>\n\t<meta name=\"twitter:data1\" content=\"Kent Enstit\u00fcleri\" \/>\n\t<meta name=\"twitter:label2\" content=\"Tahmini okuma s\u00fcresi\" \/>\n\t<meta name=\"twitter:data2\" content=\"19 dakika\" \/>\n<script type=\"application\/ld+json\" class=\"yoast-schema-graph\">{\"@context\":\"https:\/\/schema.org\",\"@graph\":[{\"@type\":\"WebPage\",\"@id\":\"https:\/\/kentenstituleri.org\/2019\/03\/22\/foster-ekoloji-bu-sistemin-icinde-kurtarilamaz\/\",\"url\":\"https:\/\/kentenstituleri.org\/2019\/03\/22\/foster-ekoloji-bu-sistemin-icinde-kurtarilamaz\/\",\"name\":\"Foster: Ekoloji bu sistemin i\u00e7inde kurtar\u0131lamaz* - Kent Enstit\u00fcleri\",\"isPartOf\":{\"@id\":\"https:\/\/kentenstituleri.org\/#website\"},\"datePublished\":\"2019-03-22T13:27:48+00:00\",\"dateModified\":\"2019-03-22T13:49:43+00:00\",\"author\":{\"@id\":\"https:\/\/kentenstituleri.org\/#\/schema\/person\/f3df8091b692293cbdb2e7e18d518c07\"},\"breadcrumb\":{\"@id\":\"https:\/\/kentenstituleri.org\/2019\/03\/22\/foster-ekoloji-bu-sistemin-icinde-kurtarilamaz\/#breadcrumb\"},\"inLanguage\":\"tr\",\"potentialAction\":[{\"@type\":\"ReadAction\",\"target\":[\"https:\/\/kentenstituleri.org\/2019\/03\/22\/foster-ekoloji-bu-sistemin-icinde-kurtarilamaz\/\"]}]},{\"@type\":\"BreadcrumbList\",\"@id\":\"https:\/\/kentenstituleri.org\/2019\/03\/22\/foster-ekoloji-bu-sistemin-icinde-kurtarilamaz\/#breadcrumb\",\"itemListElement\":[{\"@type\":\"ListItem\",\"position\":1,\"name\":\"Anasayfa\",\"item\":\"https:\/\/kentenstituleri.org\/\"},{\"@type\":\"ListItem\",\"position\":2,\"name\":\"Foster: Ekoloji bu sistemin i\u00e7inde kurtar\u0131lamaz*\"}]},{\"@type\":\"WebSite\",\"@id\":\"https:\/\/kentenstituleri.org\/#website\",\"url\":\"https:\/\/kentenstituleri.org\/\",\"name\":\"Kent Enstit\u00fcleri\",\"description\":\"Kentleri renklerimizle ku\u015fataca\u011f\u0131z!\",\"potentialAction\":[{\"@type\":\"SearchAction\",\"target\":{\"@type\":\"EntryPoint\",\"urlTemplate\":\"https:\/\/kentenstituleri.org\/?s={search_term_string}\"},\"query-input\":\"required name=search_term_string\"}],\"inLanguage\":\"tr\"},{\"@type\":\"Person\",\"@id\":\"https:\/\/kentenstituleri.org\/#\/schema\/person\/f3df8091b692293cbdb2e7e18d518c07\",\"name\":\"Kent Enstit\u00fcleri\",\"image\":{\"@type\":\"ImageObject\",\"inLanguage\":\"tr\",\"@id\":\"https:\/\/kentenstituleri.org\/#\/schema\/person\/image\/\",\"url\":\"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/dacadf8571d4fb769d75ecbc56635973?s=96&d=mm&r=g\",\"contentUrl\":\"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/dacadf8571d4fb769d75ecbc56635973?s=96&d=mm&r=g\",\"caption\":\"Kent Enstit\u00fcleri\"},\"url\":\"https:\/\/kentenstituleri.org\/author\/kentenstituleri_zomd38\/\"}]}<\/script>\n<!-- \/ Yoast SEO plugin. -->","yoast_head_json":{"title":"Foster: Ekoloji bu sistemin i\u00e7inde kurtar\u0131lamaz* - Kent Enstit\u00fcleri","robots":{"index":"index","follow":"follow","max-snippet":"max-snippet:-1","max-image-preview":"max-image-preview:large","max-video-preview":"max-video-preview:-1"},"canonical":"https:\/\/kentenstituleri.org\/2019\/03\/22\/foster-ekoloji-bu-sistemin-icinde-kurtarilamaz\/","og_locale":"tr_TR","og_type":"article","og_title":"Foster: Ekoloji bu sistemin i\u00e7inde kurtar\u0131lamaz* - Kent Enstit\u00fcleri","og_description":"\u0130spanya merkezli yay\u0131n yapan En Lucha dergisinden Aleix Bombilla, \u201cMarx\u2019\u0131n Ekolojisi\u201d ve \u201cEkolojik Devrim\u201d kitaplar\u0131n\u0131n yazar\u0131 John Bellamy Foster ile \u201cMarksizm ve Ekoloji\u201d \u00fczerine bir s\u00f6yle\u015fi ger\u00e7ekle\u015ftirdi: En Lucha: Marx\u2019\u0131n Ekolojisi kitab\u0131n\u0131zda Marksizm\u2019in ekolojik harekete sunaca\u011f\u0131 \u00e7ok \u015fey oldu\u011funu iddia ediyorsunuz. Marksistler ve ekolojistler aras\u0131nda ne t\u00fcrden birle\u015fik i\u015fler tesis edilebilir? John Bellamy Foster: Marksistler ve ekolojistlerin tamamen […]","og_url":"https:\/\/kentenstituleri.org\/2019\/03\/22\/foster-ekoloji-bu-sistemin-icinde-kurtarilamaz\/","og_site_name":"Kent Enstit\u00fcleri","article_publisher":"https:\/\/www.facebook.com\/kentenstituleri\/","article_published_time":"2019-03-22T13:27:48+00:00","article_modified_time":"2019-03-22T13:49:43+00:00","og_image":[{"width":610,"height":380,"url":"https:\/\/kentenstituleri.org\/wp-content\/uploads\/2019\/03\/marx-ekoloji-foto-1-1.jpg","type":"image\/jpeg"}],"author":"Kent Enstit\u00fcleri","twitter_card":"summary_large_image","twitter_creator":"@kentenstituleri","twitter_site":"@kentenstituleri","twitter_misc":{"Yazan:":"Kent Enstit\u00fcleri","Tahmini okuma s\u00fcresi":"19 dakika"},"schema":{"@context":"https:\/\/schema.org","@graph":[{"@type":"WebPage","@id":"https:\/\/kentenstituleri.org\/2019\/03\/22\/foster-ekoloji-bu-sistemin-icinde-kurtarilamaz\/","url":"https:\/\/kentenstituleri.org\/2019\/03\/22\/foster-ekoloji-bu-sistemin-icinde-kurtarilamaz\/","name":"Foster: Ekoloji bu sistemin i\u00e7inde kurtar\u0131lamaz* - Kent Enstit\u00fcleri","isPartOf":{"@id":"https:\/\/kentenstituleri.org\/#website"},"datePublished":"2019-03-22T13:27:48+00:00","dateModified":"2019-03-22T13:49:43+00:00","author":{"@id":"https:\/\/kentenstituleri.org\/#\/schema\/person\/f3df8091b692293cbdb2e7e18d518c07"},"breadcrumb":{"@id":"https:\/\/kentenstituleri.org\/2019\/03\/22\/foster-ekoloji-bu-sistemin-icinde-kurtarilamaz\/#breadcrumb"},"inLanguage":"tr","potentialAction":[{"@type":"ReadAction","target":["https:\/\/kentenstituleri.org\/2019\/03\/22\/foster-ekoloji-bu-sistemin-icinde-kurtarilamaz\/"]}]},{"@type":"BreadcrumbList","@id":"https:\/\/kentenstituleri.org\/2019\/03\/22\/foster-ekoloji-bu-sistemin-icinde-kurtarilamaz\/#breadcrumb","itemListElement":[{"@type":"ListItem","position":1,"name":"Anasayfa","item":"https:\/\/kentenstituleri.org\/"},{"@type":"ListItem","position":2,"name":"Foster: Ekoloji bu sistemin i\u00e7inde kurtar\u0131lamaz*"}]},{"@type":"WebSite","@id":"https:\/\/kentenstituleri.org\/#website","url":"https:\/\/kentenstituleri.org\/","name":"Kent Enstit\u00fcleri","description":"Kentleri renklerimizle ku\u015fataca\u011f\u0131z!","potentialAction":[{"@type":"SearchAction","target":{"@type":"EntryPoint","urlTemplate":"https:\/\/kentenstituleri.org\/?s={search_term_string}"},"query-input":"required name=search_term_string"}],"inLanguage":"tr"},{"@type":"Person","@id":"https:\/\/kentenstituleri.org\/#\/schema\/person\/f3df8091b692293cbdb2e7e18d518c07","name":"Kent Enstit\u00fcleri","image":{"@type":"ImageObject","inLanguage":"tr","@id":"https:\/\/kentenstituleri.org\/#\/schema\/person\/image\/","url":"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/dacadf8571d4fb769d75ecbc56635973?s=96&d=mm&r=g","contentUrl":"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/dacadf8571d4fb769d75ecbc56635973?s=96&d=mm&r=g","caption":"Kent Enstit\u00fcleri"},"url":"https:\/\/kentenstituleri.org\/author\/kentenstituleri_zomd38\/"}]}},"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/kentenstituleri.org\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/1403"}],"collection":[{"href":"https:\/\/kentenstituleri.org\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/kentenstituleri.org\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/kentenstituleri.org\/wp-json\/wp\/v2\/users\/1"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/kentenstituleri.org\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=1403"}],"version-history":[{"count":2,"href":"https:\/\/kentenstituleri.org\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/1403\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":1408,"href":"https:\/\/kentenstituleri.org\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/1403\/revisions\/1408"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/kentenstituleri.org\/wp-json\/wp\/v2\/media\/1407"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/kentenstituleri.org\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=1403"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/kentenstituleri.org\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=1403"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/kentenstituleri.org\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=1403"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}