<\/a><\/figure>\n\n\n\n\u201cD\u00f6n\u00fc\u015f\u00fcme, sistem i\u00e7inden katk\u0131 yap\u0131labilir\u201d<\/strong><\/p>\n\n\n\nEn Lucha:<\/strong> Ekolojik krize sistem i\u00e7inde toptan bir \u00e7\u00f6z\u00fcm m\u00fcmk\u00fcn m\u00fc? (yenilenebilir enerji, toplu ta\u015f\u0131man\u0131n artt\u0131r\u0131lmas\u0131, b\u00fcy\u00fck altyap\u0131 \u00e7al\u0131\u015fmalar\u0131n\u0131n durdurulmas\u0131, vs.)<\/p>\n\n\n\nJBF:<\/strong> Tekrar ediyorum, sistem i\u00e7inde toptan bir \u00e7\u00f6z\u00fcm yoktur. Ancak toptan \u00e7\u00f6z\u00fcmlere kendi mant\u0131\u011f\u0131na ayk\u0131r\u0131 bi\u00e7imde di\u011ferine, halk kontrol\u00fcndeki sisteme d\u00f6n\u00fc\u015f\u00fcmde pay sahibi olan sistem i\u00e7inden katk\u0131da bulunabiliriz. Yeni toplum, eskisinin d\u00f6lyata\u011f\u0131ndan ortaya \u00e7\u0131kacakt\u0131r. Fred Magdoff ve ben, Monthly Review\u2019in Mart 2010 say\u0131s\u0131nda yay\u0131nlanacak olan \u201cKapitalizme Dair Her \u00c7evrecinin Bilmesi Gereken \u015eey\u201d ba\u015fl\u0131kl\u0131 makalemizde kapitalizm sorununu tart\u0131\u015ft\u0131k. Tabii ki ayr\u0131nt\u0131land\u0131r\u0131lmas\u0131 gereken temel nokta kapitalist rejimin kendini geni\u015fleten h\u00fccrelerden biri oldu\u011fudur. Kapitalizmin \u00f6z varl\u0131\u011f\u0131 s\u00fcrekli ekonomik b\u00fcy\u00fcmeye gerek duyar; daha a\u00e7\u0131k bir s\u00f6ylemle, sermaye birikimine. B\u00f6ylesine bir sistem, \u00fcretimi ve ekonomik geli\u015fimi te\u015fvik noktas\u0131nda \u015f\u00fcphesiz ki etkili olabilir. Ancak bu, son derece s\u00f6m\u00fcr\u00fcc\u00fcd\u00fcr ve sonunda kendi varl\u0131\u011f\u0131n\u0131n \u00e7evresel ko\u015fullar\u0131n\u0131 yok etmeye s\u00fcr\u00fcklenir. Tek ger\u00e7ek toplumsal ve ekolojik \u00e7\u00f6z\u00fcm, sermaye birikimi ya da ekonomik b\u00fcy\u00fcme yerine s\u00fcrd\u00fcr\u00fclebilir insani kalk\u0131nmaya odaklanm\u0131\u015f bir toplumdur. Kapitalizmi ekolojik y\u00f6nden modernize etme konusunda y\u00fczle\u015fti\u011fin \u00f6l\u00e7\u00fctler ne olursa olsun, sistem \u00fcretimin temel par\u00e7alar\u0131n\u0131n sabit b\u00fcy\u00fcmesine gerek duymaktad\u0131r. E\u011fer \u00f6zel ula\u015f\u0131m yerine toplu ula\u015f\u0131m\u0131 koyarsak, yenilenebilir enerji kaynaklar\u0131n\u0131 g\u00fcndeme getirirsek ve di\u011fer kolektif yap\u0131ta\u015flar\u0131n\u0131 benimsersek, i\u015fte bu yard\u0131mc\u0131 olabilir. Ancak bunlar, sistemin birikim hedefiyle s\u0131n\u0131rl\u0131 olma e\u011filimindedir. \u00d6rne\u011fin yenilenebilir kaynaklara g\u00fcvenme \u00f6nemlidir. Ancak bu, s\u00f6z konusu kaynaklar\u0131 yenilenebilecekleri d\u00fczeyde kullanan bir sistem gerektirir. Sermaye, t\u00fcm bu s\u0131n\u0131rlar\u0131n \u00f6tesine ge\u00e7er.<\/p>\n\n\n\nBu, daha toplumsal, toptan ve kamusal \u00e7\u00f6z\u00fcmlerden vazge\u00e7memiz anlam\u0131na gelmez. Ancak s\u00fcrekli olarak bu do\u011frultuda gitmemizin sistemin mant\u0131\u011f\u0131na kar\u015f\u0131 ilerlememiz anlam\u0131na geldi\u011finin fark\u0131na varmam\u0131z gerekiyor, dolay\u0131s\u0131yla bu radikal \u00f6rg\u00fct\u00fc gerektirir. Bahsetti\u011fimiz \u015fey, k\u0131smen kapitalizmin i\u00e7inde ba\u015fka bir \u00e7e\u015fit toplumun altyap\u0131s\u0131n\u0131 kurmay\u0131 denemektir. Sistemin sermaye birikimi d\u00fcrt\u00fcs\u00fcne esasen \u00e7arpmad\u0131k\u00e7a a\u015fa\u011f\u0131dan gelen s\u00fcrekli bask\u0131yla baz\u0131 \u015feylere eri\u015filebilir. Ancak sermaye birikiminin kendisi tehdit edilirse sermaye direnir ve k\u00fc\u00e7\u00fck zaferler muhtemelen tersine d\u00f6ner. Tek cevap, sermayenin kabul etmeye haz\u0131r oldu\u011fu \u015feyi geri \u00e7ekmektir; yani insani ve kolektif ihtiya\u00e7lar\u0131 \u201cserbest pazar\u201d denilen \u015feyin d\u0131\u015f\u0131nda ilerletmek. Bu durumda, ger\u00e7ek bir fark yaratmak ad\u0131na bunu yeterince ileriye g\u00f6t\u00fcrmek i\u00e7in, ekolojik ve toplumsal devrim ve ba\u015fka t\u00fcr bir topluma d\u00f6n\u00fc\u015fmekten bahsediyorsunuz.<\/p>\n\n\n\n
En Lucha:<\/strong> Baz\u0131 toplumsal hareketler kapitalizmden kopuk bir ya\u015fam\u0131n m\u00fcmk\u00fcn oldu\u011funa inan\u0131yorlar. Siz bunun m\u00fcmk\u00fcn oldu\u011funa m\u0131 yoksa bunun sadece muhalifli\u011fin atomizasyonuna yol g\u00f6sterdi\u011fine mi inan\u0131yorsunuz?<\/p>\n\n\n\nJBF:<\/strong> Monthly Review\u2019de uzun y\u0131llar boyunca d\u00fczenli k\u00f6\u015fe yaz\u0131lar\u0131 yazan Amerikal\u0131 sosyalist Scott Nearing, \u00f6z yeterlilik ve topra\u011fa d\u00f6n\u00fc\u015f hareketlerinin lideriydi. \u015e\u00fcphesiz sistemin ana mant\u0131\u011f\u0131ndan ve etkilerinden (sistemin d\u0131\u015f\u0131nda ya\u015faman\u0131n bir t\u00fcr\u00fc) kendini soyutlaman\u0131n bu \u015fekli pasif direni\u015fin ( ki hala bir direni\u015f formudur) bir formunu olu\u015fturur. Adeta tarih boyunca bask\u0131c\u0131 sistemlerle y\u00fczle\u015fen insanl\u0131k yurduna d\u00f6nd\u00fc ve kendi topra\u011f\u0131n\u0131 ekti. Bu, iyile\u015ftirmenin, yeniden toplanman\u0131n vb. bir \u00e7e\u015fidi olabilir. Bu genel kabul g\u00f6rm\u00fc\u015f istikamette ilerleyenlerin bir\u00e7o\u011fu organik \u00e7ift\u00e7ilik ve toplum destekli tar\u0131m\u0131 da kapsayan alternatif ziraat formlar\u0131na \u00f6nc\u00fcl\u00fck etti. Sistemin say\u0131s\u0131z yar\u0131\u011f\u0131n\u0131n i\u00e7erisinde bazen yeni bir toplumun geli\u015fmesi i\u00e7in \u00e7ok m\u00fchim alternatifler \u00fcreten b\u00f6ylesine hareketlerin g\u00fcc\u00fcn\u00fc hafife almamam\u0131z gerekmektedir. Ancak, yeni bir toplum yaratmak ad\u0131na verilen m\u00fccadele beraberinde, \u00fcretimin mevcut ili\u015fkilerine kar\u015f\u0131 direkt bir isyan olarak tan\u0131mlanabilecek aktif bir direni\u015f ve politik bir organizasyon gerektirir. Bundan dolay\u0131, geri \u00e7ekilme s\u00fcresince kazan\u0131lan yeni kuvvetler aktif bir direni\u015fin bir par\u00e7as\u0131 olmak zorundad\u0131r. Globalle\u015fmi\u015f kapitalist bir sistemde tam anlam\u0131yla geri \u00e7ekilme b\u00fcy\u00fck \u00f6l\u00e7\u00fcde bir yan\u0131lsamad\u0131r. Nearing\u2019in durmadan devam eden aktif bir direni\u015f g\u00f6stererek \u00f6z yeterlilikle b\u00fct\u00fcnle\u015fmesi ilgin\u00e7tir. O, bunu her iki u\u00e7tan da \u00e7al\u0131\u015ft\u0131rd\u0131. Bug\u00fcn direni\u015flerinde aktif olan insanlara ihtiyac\u0131m\u0131z vard\u0131r. E\u011fer onlar, bu hengameden kendilerini \u00f6zg\u00fcr b\u0131rakman\u0131n \u00e7e\u015fitli yollar\u0131yla bunu birle\u015ftirebilirse, i\u015fte bu \u00e7ok daha iyi!<\/p>\n\n\n\n\u201cB\u00fcy\u00fcmenin olmad\u0131\u011f\u0131 kapitalizm oksimorondur\u201d<\/strong><\/p>\n\n\n\nEn Lucha:<\/strong> Degrowth (s\u00fcrd\u00fcr\u00fclebilir kalk\u0131nma ve b\u00fcy\u00fcme bozuklu\u011fu) hareketi kapitalizme kar\u015f\u0131 alternatif aray\u0131\u015f\u0131nda bireysel ve kolektif inisiyatifleri \u015fiddetle savunmaktad\u0131r. Bunun hakk\u0131nda sizin d\u00fc\u015f\u00fcnceniz nedir? Kapitalist sistemin i\u00e7inde global olarak nas\u0131l k\u00fc\u00e7\u00fclebiliriz?<\/p>\n\n\n\nJBF:<\/strong> Kapitalizmde global olarak k\u00fc\u00e7\u00fclmek mi? Bunu ger\u00e7ekle\u015ftiremeyiz. Kapitalizm tamamen sermaye birikimiyle alakal\u0131d\u0131r. Gitgide artan global \u00f6l\u00e7ekteki bir \u201cya\u015fa ya da \u00f6l\u201d sistemidir. Ekonomik b\u00fcy\u00fcme, \u00f6zellikle k\u00e2r art\u0131\u015f\u0131 ger\u00e7ekle\u015fmedi\u011fi zaman sistem \u015fimdi oldu\u011fu gibi krize s\u00fcr\u00fcklenir. Bunun sonucu olarak b\u00fcy\u00fck \u00e7apl\u0131 i\u015fsizlikler meydana gelir. \u00d6zellikle Nisan 2008\u2019de Paris\u2019te a\u00e7\u0131k se\u00e7ik beyan edildi\u011fi gibi, \u201cdegrowth hareketi\u201dne dair s\u00f6ylenecek bir\u00e7ok iyi \u015fey vard\u0131r. Ama bu, t\u00fcketimi azaltmak i\u00e7in \u00f6zg\u00fcr iradeci bir yakla\u015f\u0131m\u0131 temel al\u0131r ve 19. y\u00fczy\u0131lda John Stuart Mill\u2019in \u00f6ng\u00f6rd\u00fc\u011f\u00fc ve bir \u015fekilde mevcut sistemin \u015fartlar\u0131yla e\u015fde\u011fer \u00f6zellik g\u00f6steren i\u015flevsiz bir devlete sahip olabilece\u011finiz (yani ekonomik b\u00fcy\u00fcmenin olmad\u0131\u011f\u0131) gibi ger\u00e7ekd\u0131\u015f\u0131 bir varsay\u0131m \u00fczerine kuruludur. Bu, kapitalizmin do\u011fas\u0131na g\u00f6re basit\u00e7e bir yanl\u0131\u015f anla\u015f\u0131lmadan ibarettir. Joseph Schumpeter\u2019in yazd\u0131\u011f\u0131 \u00fczere, b\u00fcy\u00fcmenin olmad\u0131\u011f\u0131 kapitalizm oksimorondur (contradictio in adjecto). Yaln\u0131zca yeterli olana \u2013daha fazlas\u0131na de\u011fil- odaklanm\u0131\u015f yeni bir ekonomik yap\u0131ya ihtiya\u00e7 duydu\u011fumuz tart\u0131\u015fmas\u0131z bir ger\u00e7ektir. D\u00fcnya d\u00fczeyinde ekonomik \u00f6l\u00e7ekte toplam bir azalma, \u00f6zellikle zengin \u00fclkelerde, insanl\u0131\u011f\u0131n ger\u00e7ek ko\u015fullar\u0131n\u0131 m\u00fclk\u00e7\u00fc-bireycilikten, m\u00fclks\u00fcz h\u00fcmanist-kolektivizme ta\u015f\u0131yarak geli\u015ftirmek suretiyle s\u00fcrd\u00fcr\u00fclebilir ki\u015fisel geli\u015fimin ilerlemesine e\u015flik edebilirdi. Ancak bunu \u00e7aresizlik yerine m\u00fcmk\u00fcn k\u0131lmak i\u00e7in sosyalist bir ekonomiye gerek duyulacakt\u0131r. <\/p>\n\n\n\nEn Lucha:<\/strong> E\u011fer kapitalizme alternatif, demokratik olarak planlanm\u0131\u015f bir ekonomiyse, \u00e7evresel konular\u0131 kapsamas\u0131 i\u00e7in nas\u0131l bir \u015fekilde y\u00fcr\u00fct\u00fclmesi gerekir?<\/p>\n\n\n\nJBF:<\/strong> San\u0131yorum ki bu noktada, Marx\u2019\u0131n Kapital\u2019de yazd\u0131\u011f\u0131 \u201cgelece\u011fin restoranlar\u0131 i\u00e7in yemek tarifleri\u201d uyar\u0131s\u0131n\u0131 an\u0131msamam\u0131z gerekir. Sosyalist bir toplum i\u00e7in ortak \u00e7evre konular\u0131n\u0131 da kapsayan bir taslak \u00e7\u0131karmaya \u00e7al\u0131\u015fmak yanl\u0131\u015f olurdu. Ancak, Monthly Review\u2019in Ekim 2005 say\u0131s\u0131nda \u201cMarx\u2019\u0131n kom\u00fcnist kavramsal yakla\u015f\u0131mlar\u0131ndan biri de s\u00fcrd\u00fcr\u00fclebilir insani kalk\u0131nmad\u0131r\u201d diyen Paul Burkett\u2019nin \u201cS\u00fcrd\u00fcr\u00fclebilir \u0130nsani Kalk\u0131nmaya Marx\u2019\u0131n Bak\u0131\u015f\u0131\u201d yaz\u0131s\u0131nda dahice g\u00f6zler \u00f6n\u00fcne serdi\u011fini ve Marx\u2019\u0131n kendi \u00e7evrelerindeki de\u011fi\u015fimi d\u00fczenleyen \u00f6zg\u00fcr ortak \u00fcreticiler hakk\u0131ndaki g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcn ne oldu\u011funu anlayabilmemizin yaln\u0131zca o ko\u015fullarda ger\u00e7eklik arz etti\u011fini d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcyorum. Hugo Chavez, kendi tabiriyle \u201csosyalizmin temel \u00fc\u00e7geni\u201d diye tan\u0131mlad\u0131\u011f\u0131 bak\u0131mdan 21. y\u00fczy\u0131lda sosyalizm i\u00e7in m\u00fccadeleyi tan\u0131mlad\u0131. Marx\u2019tan t\u00fcretilen bu g\u00f6r\u00fc\u015fe g\u00f6re sosyalizm, (1) toplumsal m\u00fclkiyet; (2) i\u015f\u00e7iler taraf\u0131ndan organize edilen toplumsal \u00fcretim; (3) kom\u00fcnal ihtiya\u00e7lar\u0131n tatmininden olu\u015fur. Direkt olarak Marx\u2019tan t\u00fcreyen benim g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcme g\u00f6reyse; \u201cekolojinin temek \u00fc\u00e7geni\u201dnden bahsedilebilir. Bu da; (1) do\u011fan\u0131n toplumsal m\u00fclkiyeti yerine toplumsal kullan\u0131m\u0131; (2) insan ve do\u011fa aras\u0131ndaki de\u011fi\u015fimin ortak \u00fcreticileri taraf\u0131ndan mant\u0131ksal d\u00fczenlemesi; (3) yaln\u0131zca \u015fimdiki de\u011fil gelecek nesillerin de kom\u00fcnal ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131n tatmini olarak tan\u0131mlanabilir. B\u00fct\u00fcn bunlar, \u201cEkolojik Devrim\u201d isimli kitab\u0131m\u0131n son b\u00f6l\u00fcmlerinde de varolmas\u0131n\u0131n yan\u0131 s\u0131ra, \u00f6ns\u00f6z b\u00f6l\u00fcm\u00fcn\u00fcn sonunda da detayl\u0131 olarak anlat\u0131lmaktad\u0131r. <\/p>\n\n\n\nEn Lucha:<\/strong> Son olarak, neden son kitab\u0131n\u0131z \u201cEkolojik Devrim\u201di okumal\u0131y\u0131z?<\/p>\n\n\n\nJBF:<\/strong> Ekolojik Devrim\u2019in \u00f6ns\u00f6z\u00fcn\u00fcn a\u00e7\u0131l\u0131\u015f c\u00fcmleleri \u015funu vurgulamaktad\u0131r: \u201cBu kitapta benim \u00f6nceli\u011fim, bizim, d\u00fcnyayla insan ili\u015fkilerinde bir d\u00f6n\u00fcm noktas\u0131na eri\u015fti\u011fimizdir: bu ili\u015fkinin gelece\u011fine dair b\u00fct\u00fcn umut, \u015fimdi ya devrimci oldu\u011fu ya da bunun ger\u00e7ek olmad\u0131\u011f\u0131d\u0131r. <\/p>\n\n\n\nEkolojik Devrim\u2019i okumak i\u00e7in bir neden de, g\u00fcn gibi ortadad\u0131r ki; gelece\u011fe do\u011fru gidi\u015fat\u0131m\u0131zda insanl\u0131\u011f\u0131 kar\u015f\u0131layacak en b\u00fcy\u00fck soru olan bu soruya yakla\u015f\u0131m\u0131m\u0131z\u0131n ba\u015flang\u0131c\u0131d\u0131r.<\/p>\n\n\n\n
John Bellamy Foster: <\/strong>Monthly Review dergisi edit\u00f6r\u00fc, Oregon \u00dcniversitesi Sosyoloji Profes\u00f6r\u00fc, \u00e7evre sosyologu, Marksist teoriysen, yazar.<\/em><\/p>\n\n\n\n*Bu makale,<\/strong> https:\/\/goo.gl\/su2J4N<\/a> adresinde yay\u0131mlanm\u0131\u015f ve <\/strong>https:\/\/goo.gl\/fprHHY<\/a> h<\/a> taraf\u0131ndan \u00e7evrilmi\u015ftir.<\/strong><\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"\u0130spanya merkezli yay\u0131n yapan En Lucha dergisinden Aleix Bombilla, \u201cMarx\u2019\u0131n Ekolojisi\u201d ve \u201cEkolojik Devrim\u201d kitaplar\u0131n\u0131n yazar\u0131 John Bellamy Foster ile \u201cMarksizm ve Ekoloji\u201d \u00fczerine bir s\u00f6yle\u015fi ger\u00e7ekle\u015ftirdi: En Lucha: Marx\u2019\u0131n Ekolojisi kitab\u0131n\u0131zda Marksizm\u2019in ekolojik harekete sunaca\u011f\u0131 \u00e7ok \u015fey oldu\u011funu iddia ediyorsunuz. Marksistler ve ekolojistler aras\u0131nda ne t\u00fcrden birle\u015fik i\u015fler tesis edilebilir? John Bellamy Foster: Marksistler ve ekolojistlerin tamamen […]<\/p>\n","protected":false},"author":1,"featured_media":1407,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"footnotes":""},"categories":[1],"tags":[],"yoast_head":"\n
Foster: Ekoloji bu sistemin i\u00e7inde kurtar\u0131lamaz* - Kent Enstit\u00fcleri<\/title>\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\t \n\t \n\t \n \n \n \n \n \n\t \n\t \n\t \n